Υπήρξε ο πιο γνήσιος ζωγράφος της ελληνικής παράδοσης. Απλός, μα και συνάμα σύνθετος. Ο Θεόφιλος Χατζημιχαήλ ή Κεφαλάς έγινε γνωστός παγκοσμίως μόνο με το μικρό του όνομα. Εκκεντρικός καθ’ ότι κυκλοφορούσε πάντα με φουστανέλα, σε μια εποχή όπου είχε ήδη ξεπεραστεί και κουβαλούσε τα πινέλα του στα ζωνάρια του εκεί όπου άλλοτε έφεραν τα άρματα τους οι Έλληνες κατά τη διάρκεια του Απελευθερωτικού Αγώνα του 1821. 

Γεννημένος στη Μυτιλήνη, περίπου το 1870 θα εγκαταλείψει το νησί για να εγκατασταθεί στη Σμύρνη εως το 1897, όταν και έλαβε την απόφαση να καταταγεί εθελοντικά στο μέτωπο του ελληνοτουρκικού πολέμου. Έπειτα, μετεγκαταστάθηκε στη Θεσσαλία, πολύ κοντά στο Βόλο και εκεί άρχισε να ξεδιπλώνει το ταλέντο του διακοσμώντας με τις ζωγραφιές του καφενεία αλλά και σπίτια. Έχει ζωγραφίσει ολόκληρα δωμάτια και σπίτια που όσα σώζονται, αποτελούν χώρους μοναδικής αισθητικής. 

Διαβάζοντας για τον Θεόφιλο, μάθαμε πως ποτέ δεν αναγνωρίστηκε το ταλέντο του όσο βρισκόταν εν ζωή. Μόνο το μεράκι του για την τέχνη τον κρατούσε ζωντανό. Λέγεται πως τον λοιδορούσαν και του σκάρωναν χοντρές και άσχημες πλάκες, μέχρι που τον είχαν ρίξει από τις σκάλες τη στιγμή που ανέαβινε για να ζωγραφίσει. Όμως αυτός ο «ναίφ» καλλιτέχνης, όπως τον χαρακτήρισαν αρκετοί, δεν πτοήθηκε και συνέχισε να ζωγραφίζει. Οι αμοιβές του ήταν πενιχρές και ο τρόπος που άφησε την τελευταία του πνοή, πραγματικά σοκάρει. Η αδελφή του είπε ότι ο θάνατός του προήλθε από τροφική δηλητηρίαση. Είχε πάει να ζωγραφίσει ορισμένα κάδρα σε κάποιο σπίτι μιας ευκατάστασης οικογένειας και αυτοί του προσέφεραν ως «κέρασμα» τα μπαγιάτικα αποφάγια τους, κάτι που δεν θα μπορούσαν να φάνε ούτε τα σκυλιά. Έτσι λοιπόν, τον εντόπισαν αναίσθητο στο δωμάτιο του έπειτα από τρεις μέρες και άρον-άρον προχώρησαν στον ενταφιασμό του μην μπορώντας να του αποδώσουν τις επιθανάτιες τιμές, όπως αρμόζει στον καθένα.